Beter voorbereiden, beter begeleiden, meer kansen bieden: advies Adviescommissie SEA, september 2024.
In september 2024 heeft de door de vier landen van het Koninkrijk ingestelde Adviescommissie SEA (Strategic Education Alliance) een advies uitgebracht met een groot aantal voorstellen die als doel hebben de kansen op studiesucces van studenten afkomstig van de eilanden, te vergroten. Lees het volledige advies hier. Inmiddels heeft het door de vierlanden opgezette en gesteunde Programmateam SEA een aantal van de geformuleerde adviezen al ter hand genomen en hebben de vier betrokken bewindspersonen gezamenlijk hun steun uitgesproken waar het gaat om de uitgezette lijnen in het rapport. De brief waarmee de Nederlandse minister van Onderwijs de Tweede Kamer hierover informeert is eveneens bijgesloten.
SEA staat voor een integrale en meerjarige aanpak van de problematiek in de wetenschap dat er niet één partij is die het vraagstuk kan oplossen, maar dat alleen door intensieve samenwerking tot een oplossing gekomen kan worden. Vandaar ook dat SEA ook de netwerkvorming stimuleert van alle betrokken partijen, in het bijzonder de overheden en de onderwijsinstellingen. De Adviescommissie SEA stelt in haar rapport dat te lang initiatieven te geïsoleerd van elkaar zijn ontwikkeld en ook dat zij vaak bestonden uit interventies van korte duur. Vandaar het tweede kenmerk van de aanpak van SEA: realiseer je dat de problematiek vaak diepgeworteld is (ook in culturele zin), zodat alleen een aanpak die zich kenmerkt door meerjarigheid én vasthoudendheid tot resultaten zal leiden.
De afgelopen jaren is er al veel gebeurd. Mede door de ambassadeursfunctie die SEA ook heeft is de aandacht voor het vraagstuk toegenomen, betrokken hogescholen hebben zich verenigd in een samenwerkingsverband en trekken samen op. De universiteiten van de eilanden werken meer en meer samen en er ontstaan netwerken van decanen en studenten.
SEA werkt ook gericht aan projecten. Zo is de Koninkrijksbeurs in het leven geroepen, waardoor er veel meer uitwisseling van studenten mogelijk geworden is binnen het Koninkrijk en er een compensatie is voor het feit dat de beurzen van Erasmus+ niet in deze behoeften voorzien. Er hebben al 200 studenten gebruik van kunnen maken. Mede naar aanleiding van het advies van SEA zijn er maatregelen genomen om de beurzen ook beter toegankelijk te maken voor studenten van de zogeheten BES-eilanden (Bonaire, St. Eustatius en Saba). Er ontwikkelt zich steeds meer een goede samenwerking op de eilanden waar het gaat om de goede voorbereiding voordat jonge mensen naar Nederland gaan, bijvoorbeeld in de vorm van een voorbereidend programma. En zo zijn er meer voorbeelden van de goede stappen die we zetten.
Maar er moet nog veel gebeuren. In het advies wordt gesproken over de noodzaak van een studievolgsysteem, staan voorstellen die de voorlichting aan scholieren kunnen verbeteren, enzovoorts, enzovoorts. Maar vooral ook dat we eendrachtig en vastberaden het werk moeten voortzetten. Er worden nog teveel barrières opgeworpen voor jonge mensen – de adviescommissie noemt de uitval een maatschappelijke ramp – die, het is eerder gezegd, alleen door langdurig met elkaar samen te werken binnen het Koninkrijk afgebroken kunnen worden. De Adviescommissie hoopt met de publicatie van dit rapport en de reactie van de bewindspersonen, dat de aandacht voor het vraagstuk zich verder verbreed en dat de acties die ondernomen worden, intensiveren.
